Mục lục:
TRIỆU CHỨNG CHẤN THƯƠNG KHỚP
- Nghe thấy tiếng kêu và có cảm giác “sụm gối” ngay khi bị chấn thương.
- Đau dữ dội.
- Không cử động được khớp gối.
- Đi khập khiễng.
- Sưng gối.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA CHẤN THƯƠNG KHỚP
Gãy xương
Xương hay bị gãy nhất ở khớp gối là xương bánh chè. Gãy đầu dưới xương đùi hoặc đầu trên xương chày cũng có thể gặp. Nhiều trường hợp gãy xương vùng gối là hậu quả của một chấn thương năng lượng cao, chẳng hạn như ngã cao hoặc tai nạn xe máy.
Trật khớp
Trật khớp xảy ra khi các xương của khớp gối bị đẩy ra khỏi vị trí bình thường, có thể là một phần hoặc hoàn toàn. Chẳng hạn, xương đùi và xương chày có thể bị đẩy trật ra trước hay ra sau, xương bánh chè có thể trật sang bên. Trật khớp gối có thể xảy ra trên một bệnh nhân có bất thường về cấu trúc của khớp gối. Đối với những người bình thường, trật khớp gối thường được gây ra bởi các chấn thương năng lượng cao như ngã cao, tai nạn xe máy hoặc chấn thương thể thao.
Tổn thương dây chằng chéo trước
Dây chằng chéo trước thường dễ bị tổn thương trong các hoạt động thể thao. Các vận động viên chơi các môn thể thao có cường độ cao như bóng đá, bóng rổ, bóng bầu dục rất dễ bị tổn thương dây chằng chéo trước. Đổi hướng đột ngột khi đang chạy hoặc tiếp đất không đúng kỹ thuật khi đang nhảy cao dễ làm đứt dây chằng chéo trước. Khoảng một nửa các trường hợp tổn thương dây chằng chéo trước xảy ra đồng thời với tổn thương các cấu trúc khác của khớp gối như tổn thương sụn khớp, rách sụn chêm, đứt các dây chằng khác.
Tổn thương dây chằng chéo sau
Tổn thương dây chằng chéo sau thường là do một va chạm vào phía trước của khớp gối khi gối đang gập. Chấn thương này thường xảy ra trong khi thi đấu thể thao hoặc do tai nạn xe máy. Nhiều trường hợp tổn thương dây chằng chéo sau chỉ là đứt một phần dây chằng và có khả năng tự phục hồi.
Tổn thương dây chằng bên
Tổn thương dây chằng bên thường do tác động của ngoại lực đẩy khớp gối sang một bên, thường gặp trong các chấn thương do va chạm. Tổn thương dây chằng bên trong thường do một va chạm trực tiếp vào phía ngoài khớp gối, hay gặp trong chấn thương thể thao. Ngược lại, một va chạm ở phía trong khớp gối đẩy khớp gối ra phía ngoài có thể dẫn tới tổn thương dây chằng bên ngoài. Đứt dây chằng bên ngoài thường ít xảy ra hơn so với các tổn thương khác của khớp gối.
Rách sụn chêm
Rách sụn chêm cấp tính thường xảy ra trong các hoạt động thể thao. Rách sụn chêm cũng có thể là hậu quả của bệnh lý thoái hoá khớp gối. Đôi khi chỉ cần đứng dậy xoay gối cũng đủ để gây rách sụn chêm nếu sụn chêm đó đã bị thoái hoá sẵn.
Tổn thương gân
Gân cơ tứ đầu và gân bánh chè có thể bị căng giãn hoặc bị đứt. Cho dù bất kỳ ai cũng có thể bị chấn thương các gân này, song đứt gân thường gặp hơn ở những người tuổi trung niên có chơi các môn thể thao chạy nhảy. Té ngã, va chạm trực tiếp vào phía trước khớp gối hoặc tiếp đất không đúng kỹ thuật khi đang nhảy cao là các nguyên nhân thường gặp gây ra tổn thương gân.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG KHỚP
Phương pháp điều trị của bác sĩ sẽ tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tổn thương, tuổi của bạn, tình trạng sức khoẻ chung, mức độ hoạt động của bạn.
Điều trị không phẫu thuật
Nhiều trường hợp chấn thương khớp gối có thể điều trị bằng các phương pháp đơn giản như:
- Bất động: bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bạn đeo băng gối hoặc mang nẹp bất động khớp gối. Nếu bị gãy xương bạn sẽ được bó bột để giữ yên xương gãy cho đến khi xương lành. Bạn cũng sẽ phải đi bằng nạng để làm giảm sức nặng lên khớp gối đang bị tổn thương.
- Vật lý trị liệu: các bài tập vận động chuyên biệt sẽ giúp bạn khôi phục sức cơ và tầm vận động của khớp gối.
- Thuốc giảm đau chống viêm không steroid: giúp giảm đau và giảm sưng gối.
Điều trị phẫu thuật
Nhiều trường hợp gãy xương và tổn thương khớp gối cần phải được điều trị phẫu thuật để có thể hồi phục hoàn toàn chức năng của khớp gối. Trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như đứt dây chằng chéo trước, có thể phẫu thuật nội soi với các dụng cụ nhỏ và đường mổ nhỏ. Nhiều tổn thương khác đòi hỏi phải mổ mở với đường mổ lớn hơn, giúp cho phẫu thuật viên có thể quan sát trực tiếp và tiếp cận dễ dàng hơn các cấu trúc bị thương tổn.
